In 2021 werden de eerste twee jonge bosuiltjes geringd op 23 maart. De locatie was verrassend. De uiltjes zaten namelijk op de zolder van Huize “Het Laar”!
Foto: Jonge bosuil op de zolder van Huize Het Laar.
Een paar jongens, werkzaam bij de Gemeente Ommen, hadden daar toevallig een uiltje gevonden en meenden dat deze ziek was. Omdat zij Gerbrand Groen kennen, hebben zij direct contact opgenomen voor advies. Gerbrand zag echter onmiddellijk dat dit geen ziek uiltje was, maar een takkeling: dit is een jonge uil. Een takkeling verlaat op een gegeven moment het nest omdat hij zo groot wordt dat hij meer van de wereld wil zien dan alleen maar het vertrouwde nest. Daarin is hij nogal onhandig en daarom komen takkelingen vaak op een plek terecht waardoor ze niet meer zelfstandig terug kunnen in het nest. Maar de ouders vergeten ze echt niet. Ze voeden het jonge dier op de plek waar hij is terecht gekomen en bieden de takkeling ook daar bescherming. Dit is de reden waarom wij altijd adviseren: laat de takkeling met rust. Het komt goed.
Gerbrand ontdekte gelijk nog een kleine takkeling in het nest en dus nam hij contact op met Han Bouman. Han kon gelukkig direct komen en zodoende werden deze twee kleintjes nog dezelfde dag geringd en uiteraard werden gelijktijdig de biometrische gegevens vastgesteld.
Op 16 april 2021 gingen we langs de bosuilenkastenroute van Gerard van Beesten. Het was een prachtige avond. Gerard begeleidde ons naar 3 locaties waar Han respectievelijk 2, 4 en 3 prachtige jonge bosuilen konden ringen. Bij twee nestkasten was de volwassen bosuil zelf ook nog aanwezig. Zij werden deskundig gevangen en ook van deze twee uilen werden de biometrische gegevens vastgesteld en ook zij kregen een ring. Indien een volwassen uil al een ring heeft worden de gegevens genoteerd, opgeslagen en verwerkt als terugmelding.
- Details
De Archemerberg en de Lemelerberg vormen een natuurgebied met bos en heide met op de top van de Archemerberg een zendmast met een torenvalkennestkast, een verdiept houten gebouwtje, een ondergrondse tunnel met de functie van een voormalige schuilkelder, en een afrastering d.m.v. een hekwerk 
verstevigd met prikkeldraad om te voorkomen dat er indringers binnen komen. Vroeger was de zendmast een zelfstandig station van het Militair Straalverbindingsnet. De huidige zendmast is bedoeld voor het C2000-netwerk van de politie, brandweer en ambulance.
Omdat de ondergrondse schuilkelder een prima locatie zou kunnen zijn als winter- en zomerverblijf voor vleermuizen, maar omdat de wanden van de schuilkeldertunnel glad zijn, heeft terreinbeheerder Hans Dijkstra van Landschap Overijssel, vrijwilliger Gerard van Beesten gevraagd of hij de schuilkelder waardevol kan maken als rustplaats voor vleermuizen. Gerard nam de uitdaging aan er iets moois van te maken! Omdat vleermuizen de gelegenheid moeten hebben om te hangen en aangezien dit niet mogelijk is aan een gladde wand, heeft Gerard een systeem van gemetselde muurstenen met gaten erin, aan het plafond bevestigd. 
Hierdoor krijgen de dieren een prachtige gelegenheid om op deze locatie uit te rusten of zelfs te overwinteren.
Dat er vleermuizen zijn die deze locatie graag willen gebruiken blijkt wel. Want toen Gerard vrijdag 5 april 2019 de deur naar de tunnel opende om er aan de slag te gaan, vloog er gelijk een vleermuis weg. Deze had zich verstopt in het enige aanwezige gaatje aldaar: een open plekje waar vroeger een lampje moet hebben gehangen.
- Details
Op woensdag 27 maart is met de ondertekening van een intentieverklaring door Staatsbosbeheer, Stichting Heidehof, Burgerinitiatief Ommermars, Natuur en Milieu Overijssel en Landschap Overijssel het startschot gegeven voor de realisering van het natuurbelevingsproject Ommermars.
Gedeputeerde Hester Maij, regiodirecteur Staatsbosbeheer Herman Brink, Bert Speulman van Stichting Heidehof en Nettie Aarnink dagelijks bestuurder van Waterschap Vechtstromen, zaaiden onder het motto “wie zaait zal oogsten”, in het bijzijn van veel Ommenaren, een akker in met een bloemen- en kruidenmengsel. Hiermee gaven alle betrokken aan dat zij samen de Ommermars willen realiseren.
De realisatie van het 20 hectare grote gebied is bereikt tussen de Provincie Overijssel, gemeente Ommen, Staatsbosbeheer en Stichting Heidehof. Laatstgenoemde twee partijen kopen ieder een deel van het gebied van de provincie. Zij werken samen met Burgerinitiatief Ommermars en overheden om het gebied de komende jaren om te vormen naar nieuwe belevingsnatuur bij de kern Ommen. Recreatie-, natuur- en waterbeleving voor jong en oud vormen de basis van het project, waarbij educatie en voorlichting een belangrijke rol spelen.
Op initiatief van onze vereniging is het burgerinitiatief Ommermars in 2015 gestart. Basisscholieren en vele burgers hebben op creatieve wijze vorm gegeven aan hun ideeën voor dit gebied. Het is de bedoeling om in de Ommermars onder andere een grote waterplas met vogelkijkscherm, een uitkijktoren, wandelpaden en een gedeelte speelnatuur te realiseren. Het wordt het mooiste natuurbelevingsgebied bij de stad waar jong en oud kunnen genieten van natuur en water.
Op dit moment is een deel van het gebied in gebruik als landbouwgrond.
De realisatie wordt mogelijk omdat Heidehof samen met Staatsbosbeheer deelneemt in het project en een deel van de gronden verwerft. De provincie heeft de gronden beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van nieuwe natuur in de Ommermars. Het Burgerinitiatief blijft betrokken bij de verdere realisatie van deze plannen.
- Details
Al heel wat jaren doen we op landgoed Eerde onderzoek naar vleermuizen. Er hangen nu ca 150 vleermuiskasten op Landgoed Eerde, in de boswachterij Ommen en in het Eerder Achterbroek.
Het onderzoek is ooit door Theo Douma en Daniel Tuitert begonnen en nog steeds is het hun onderzoeksproject, maar met gemiddeld 6 tot 8 personen controleren we tegenwoordig deze kasten. We doen dit zo’n 4 a 5 keer per seizoen.
We kijken dan welke soorten er in de kasten zitten en uiteraard hoeveel.
De laatste controle van het jaar is tevens de ‘grote schoonmaak’ van de kasten. Soms kruipen er natuurlijk ook wel eens andere beesten in, zoals hoornaars, of andere insecten en vooral ’s winters, zitten er ook wel eens bosmuizen in. Als de klep dan open gaat, springen ze meestal snel naar buiten maar een enkele keer blijven ze zitten, ‘natuurlijk doen ze dat om ons even de gelegenheid te geven snel een foto te maken’?. Daarna gaat het klepje snel weer dicht, zodat ze lekker warm blijven en heerlijk verder kunnen slapen.
Als het tijdens de laatste controle koud is en het vriest, zijn tijdens deze winter schoonmaakrondes de vleermuizen vaak al verdwenen naar hun winterverblijven en zitten er geen of nauwelijks nog vleermuizen meer in de kasten.
Waarschijnlijk door de hoge temperatuur van de afgelopen weken zaten er nu nog wel vleermuizen in een aantal kasten. In een paar kasten zaten er zelfs groepjes van 15 of meer, lekker warm tegen elkaar aan gekropen.
De vleermuizen die het langst nog in de kasten verblijven zijn meestal de rosse vleermuis (Nyctalus noctula) en de franjestaart (Myotis nattereri). Ook nu, tijdens onze ‘winter’inspectie, troffen we alleen deze twee soorten nog aan.
Rosse vleermuizen
Als er mensen zijn die mee willen helpen, heel graag! Ervaring of kennis van vleermuizen is fijn maar niet echt nodig. Laat het maar even weten, een mailtje of belletje is voldoende.
Arend Spijker
- Details